Muhit Dergisi Mehmet Akif ve İstiklâl Marşı Dosyasıyla Çıktı
Edebiyat dünyamızın amiral gemileri olan dergiler, binlerce okura ulaşarak onların zihinlerini besliyor, gönüllerini yumuşatıyor ve nice yazara ev sahipliği yapıyor. Muhit dergisi de ilk sayısından itibaren çizgisini bozmadan millî ve manevi değerlerimizi öne çıkararak muhtelif dosyalarla okuyucuya ulaşıyor. Nitelikli yazar kadrosuyla her ay şiirler, öyküler, kitap eleştirileri, düşünce yazıları ve dosyaya özel metinler okurun beğenisine sunuluyor.
Malumunuz üzere 1921 yılının mart ayında İstiklâl Marşı’mız kabul edildi ve 100 yıldır gururla söylüyoruz. Muhit dergisi de bu ay ‘’İstiklâl Marşı ve Mehmet Akif’’ dosyasıyla okuru selamlıyor. Dosya konusuna binaen oldukça geniş ve bir o kadar da nitelikli metinlerle beraber İstiklâl Marşı ve Mehmet Akif hakkında son derece ayrıntılı bilgiler mevcut. Ayrıca bu sayıda Mehmet Doğan ve Mustafa Özçelik ile yapılan söyleşi okurun dikkatine sunuluyor.
Dergideki Çeşitli Yazılardan Alıntılar
Dergiyi açtığınızda şiirlerle karşılaşıyor ve genç yaşlı birçok şairin şiirini görüyorsunuz. Birbirinden farklı temalarıyla gönüllere hitap eden şiirler okurunu bekliyor. İlerleyen sayfalarda Necip Tosun’un ‘’Yıldız Yağmuru’’ adlı öyküsü karşımıza çıkıyor. ‘’O hayat ışığı yıldızlar bir bir semamızı terk etti. Kara, kapkara bir karanlık ufkumuzu kapladı. O yıldızlar sanki hiç insanların kalbinde yer etmemiş, tüm hayatlarını onlarla birlikte geçirmemiş gibi silinip gittiler.’’(s.21)
Erol Göka, ‘’Paranın Felsefesine ve Psikolojisine Giriş’’ başlıklı yazısında Müslüman bireylerin maddi âlemle ilişkisinden yola çıkarak paranın felsefi yanına değiniyor. Kuran’da yer alan ayetlerden de örnekler veriyor. Paranın, ekonominin ve sosyolojik yapının tarihsel süreç içindeki işlevlerine vurgu yaparak yaşanan değişimlere parmak basıyor. ‘’Nasıl ekonomi politik, paraya dini bakışı bitiriyorsa kâğıt para da diğer metallerden altın elde etme çabası olan simyayı sona erdiriyor.’’(s.35)
Zeynep Merdan’ın ‘’Kalbin Şiddeti’’ adlı yazısı kalplere dokunacak nitelikte. Sevgi, ruh, gönül, dil, söz ve vicdan ikliminde kalbin yerine dair oldukça güzel bir metin. ‘’Kalp nasıl da biliyor: Bencillikten âlâ kabalık, diğerkâmlıktan âlâ zarafet yokmuş. Gerçekten sevmeyen kalplerin iki büyük alameti, birinin mutsuzluğuna içten içe sevinip mutluluğuna içtenlikle sevinememek. Sevinç sevgiden taşar. Toprak bedenin en verimli, en nemli yeri kalptir.’’(s.45)
İstiklâl Marşı ve Mehmet Akif Dosyası
Nemci Uyanık’ın ‘’Hakk’a Adanmış Bir Ömür: Mehmet Akif Ersoy’un Hayatı ve Bazı Fikirleri Üzerine’’ başlıklı yazısıyla dosya açılıyor. Necmi Bey, yazısına Akif’in doğduğu dönemi tüm yönleriyle irdeleyerek ona nasıl bir kişilik kazandırdığını ve onun gelişimine ne gibi etkisi olduğunu ifade ederek başlıyor. Sonrasında ise kronolojik bir şekilde Akif’in hayatına ilişkin merhaleleri aktarırken bir yandan onu yoğuran, pişiren ve üstat hâline eviren ruhu okurla paylaşıyor. ‘’Yenileşme açısından İslamcılık algısı ya da dinî yenileşme düşüncelerine bakılacak olursa Akif, Avrupa karşısında acz içinde tarihsel, toplumsal ve kültürel bir geç kalmışlık içinde İslam dünyasını uykuya dalmış hâlinden kurtarmaya çalışır. Batı’yı körü körüne bir taklit Moğollaşmadır.’’(s.73)
Turan Karataş, ‘’Devrinin En Dürüst Şairine’’ başlığını verdiği metninde, Akif’e bir mektup yazıyor. Oldukça samimi bir dille yazılan bu mektup okuru duygulandırıyor. Karataş, öncelikle Akif’e olan hissiyatını kaleme döküyor. Karataş, mektubun devamında Akif’in vefatından sonraki süreci, savaşları, acıları, değişimleri ve ahvalimizi içli bir üslupla anlatıyor. Onunla konuşurcasına yazdığı satırlarda adeta bir sohbet havası seziliyor ve dertleşme minvalinde bir metin ortaya çıkıyor. ‘’Şahsiyetinizi ve eserinizi tebcil ediyorum. Gerçek ve ebedi hayatta yoldaşınız olmayı umuyorum. Muhteşem şiiriniz İstiklâl Marşı’nı kaleme aldığınız tarihten yüz yıl sonra size milyonların selamını iletiyorum.’’(s.82)
Mehmet Narlı’nın ‘’İstiklâl Marşı’nı İdrak Etmek İçin Bazı İlkeler’’ adlı yazısı, hayli titizlikle hazırlanmış ve marşın muhtevasını anlama bakımından oldukça ehemmiyet arz ediyor. Çünkü her gün veya her hafta defalarca okuduğumuz millî marşımızı yeterince idrak edip özümseyemiyoruz. Marşımızın haiz olduğu mefhumlar ve kelimeler öyle âli manalar barındırıyor ki bunu mutlaka kavramalıyız. ‘’İstiklâl Marşımız aynı zamanda istikbal marşımızdır. İstiklâl Marşı elbette milletimizin yaşadığı tarihi bir kesitte yazılmıştır. Ama İstiklâl Marşı’nda al sancak, ocak, hilal, hak, istiklâl, hürriyet, iman, şehit, ezan ile temsil edilen inançlarımız ve değerlerimiz bizi ezelden ebede götürecek inanç ve değerlerimizdir.’’(s.88)
Mustafa Özçelik, İstiklâl Marşı’nın hikâyesini kaleme alarak o dönemin koşulları bağlamında ortaya çıkan millî marş ihtiyacını, Akif’in ikna edilme sürecini, marşın özelliklerini ve muhtevasını okurla buluşturuyor. ‘’İstiklâl Marşı’nın tarihi sadece yazıldığı dönemle de sınırlandırılamaz. Bu şiir yazıldığı günlerin bir tutanağıdır ama aynı zamanda hem bir geçmiş hem de bir gelecek zaman fikrini de içinde taşır.’’(s.92)
Dosya konusuyla ilgili yazılar bunlarla sınırlı değil. Âlim Kahraman, Hüsrev Hatemi, Mehmet Doğan, Muhammed Enes Kala, Tahsin Yıldırım, Yunus Arifoğlu, Âlim Yıldız, Mustafa Özel, Feride Turan, Namık Açıkgöz, Necmettin Turinay ve Caner Arabacı derginin bu ayki özel dosyasına katkı veren isimler.
Şiir, Öykü ve Deneme
Derginin bu ayki şairleri Ahmet Edip Başaran, Said Yavuz, Murat Güzel, Arif Ay, İbrahim Tenekeci, Ali K.Metin, Bahadır Sancak, Emel Özkan, Enes Talha Tüfekçi, Beyzanur Turcihan, Tuba Kaplan, Dilara Ayşe Akdeniz, Ayşegül Baytut ve Mahmut Gürkan olarak karşımıza çıkıyor.
Necip Tosun, Selime Kahraman, Mustafa Nezihi Pesen, öykü türündeki eserleriyle yer alırken Erol Göka, Celal Fedai, Dursun Çiçek, Soner Karakuş, Zeynep Merdan, Cemal Kurnaz, Leyla İpekçi, Haşim Şahin, Münire Rümeysa Çakan ve Harun Yakarer çeşitli düşünce yazılarıyla katkı sağlıyorlar.
Burhan ALSAN
