ALİ CELEP
BİR BAŞINA YEPREM TÜRK ÜZERİNE
3.
Bir başına kendi kafasına göre çalışıyor Yeprem Türk. Bu kendi zevkine göre iş görüyor anlamı da taşıyor, işini görürken kafasının rahat olması anlamına da geliyor. Çünkü o kimsenin gölgesine sığınmadan, ‘şemsiyesiz’ konuşmayı seviyor. Bana öyle geliyor ki Türk’ün bu tavrı bilinçli bir tercihin ürünüdür. Bu tercihin dikkat çeken sonuçlarından biri sorumluluk bilinciyle iç içe gelişmiş bir bağımsızlık duygusunun, şahsiyetini birlikte mayalamasıdır. O böylece kimseye borçlanmadan söz söyleme ehliyeti kazanmış oluyor. Yaptıklarına bakıyorum da bu ehliyeti kul hakkına girmeden sahiplendiği söylenebilir. Kafa rahat olunca, zevk de gelişkin olunca, yaptığı iş ne denli kendince olsa, estetik sonuçlarından ilgili herkes payını almış oluyor. Benim de nasibim varmış ki Türk’ün işleri hakkında kendimce konuşabiliyorum. Demek ki onun yaptığı işlerin sadece kendi gelişimi için değil yekdiğerinin faydasını da gözettiği açık. Sözgelimi şiir yıllıkları yapması, bu iki yönlü faydanın pratik uzantısı olarak görülüyor. Yıllıkların, sahibinin kendinden menkul beğenisine göre, yıl içinde yayımlanmış şiirlerden bir seçki olarak görüldüğü yıllardan bugüne, eli yüzü düzgün iki yıllık kaldı. Biri, Hakan Arslanbenzer’in belli bir anlayış çerçevesinde çıkardığı seri çalışma, diğeri Türk’ün yıllığıdır. Türk’ün yıllığında dolaşıma soktuğu pratik görece Hakan Arslanbenzer’in yaklaşımını andırıyor. Benzerliği, yıllık için seçtiği her şiirin başına küçürek notlar düşürmesi. Bu notlar seçtiği şiir hakkında şahsi kanaati hüviyetinde, genel ve özlü değerlendirmeler taşıyor. Başka bir benzerlik, yıllığın giriş kısmına, şiirin geldiği güncel aşamada, Arslanbenzer gibi geniş bir ölçekte olmasa da, genel yaklaşımlarını içeren kısa bir önsöz döşemesi. Bir şiir yıllığı için bunlar, yıllıklarda bugüne kadar pek görmediğimiz güzel hareketler. Hüzünlü yanı, şiir yıllıkları denince, sadece bu iki ismin yıllıklarının söz edilmeye değer olması. Bu minval üzere, seçki duygusallığı içinde çıkan ve adına şiir yıllığı denilen çalışmaları dışarıda bırakıyorum. Bu biçim seçkilerin, duygusallık ve öznel beğeni bir yana, hatır gönül ilişkilerinin, bir şekil görünme arzusunun belirlediği, karşılıklı menfaatin bahis konusu olduğu ve nihayet dostlar alış verişte görsün anlayışının bir ürünü olduğu artık şiirle ilgili herkesin malumudur. Yeprem Türk’ün yıllıklar planında yaptıklarının değeri tartışılmaz.
Zaten o bugün diğer konu başlıklarında olduğu gibi, yıllıklar nokta-i nazarından da tek tabanca çalışıyor. Yaptıklarının değeri tartışılmaz derken, ürettiği değerin la yüs’el olmadığını ekleyelim. Değer, eserde kendini daha değerli olana açtıkça, kendi içinde derinleştikçe yücelik kazanır. Bu yolda memleketimizde bugün başka bir yıllık olmadığı için, Türk’ün yaptıklarının değerini hem takdir edelim hem daha değerli olması için kısa da olsa özlü tespitlerimizi yapmaktan kaçınmayalım. Çünkü şiir meclisinde kendisine söz söyleyenler, kaş çatanlar, yan bakanlar çok olur. Ve bu mecliste tam bağımsız bir kişilikle vicdanını seyredenler az olur. Vicdanın sesini dinleyenler ise nadiren olur. Çünkü adı şaire çıkmış hiçbir âdemoğlu saygılı bir biçimde sahneden silinmeye rıza göstermez. Ben her zaman gerçeklik katında vicdanlı konuşmadan yana oldum. Hesaplanmış retoriğin ikiyüzlü konuşmayla yer değiştirdiğini çok gördüm. Mükemmelliği ayartan şeyin zaaflarımızda saklı olduğu gerçeği ile yüzleşmek kolay değil. Sonraki yazımda şiir yıllığı özelinde Türk’ü bu gerçeklerle yüzleştireceğim. Çünkü onun bundan sonra yapacaklarının, yaptıklarından daha değerli olacağına inanmak için elimde yeterli veri var bulunuyor. Söz meclisten dışarı diyeceğim.
Yeprem Türk hakkındaki diğer iki yazı için tıklayınız:
Bir Yorum